(geen beschrijving)
Afbeelding 552_407582
- Collectie
- Gemeentelijke Prentverzameling
- Inventarisnummer
- 552_407582
toon op grote kaart
Goed om te weten: de plek kan afwijken van de werkelijke locatie (hij wordt automatisch gegenereerd).
50 reacties Commentaar van bezoekers
== Dat roept trouwens meteen wel een goede vraag op, waren de tekeningen van Jan Rutten gedateerd en voorzien van titel, of is dat later pas erbij gezocht? (en mogelijk foutief als vaststaand gegeven aangenomen?)
Overigens moet ik Jan Rutten wel recht doen wanneer het over artistieke vrijheid gaat. Hij maakte daar nl. relatief sporadisch gebruik van. Veel van zijn werk, ook de aquarellen, gaf gewoon een nauwkeurige en betrouwbare weergave van het toenmalige straatbeeld.
Alleen daar heb je de bocht naar rechts, die op het eind ook weer even naar links buigt (na het huis met de witgepleisterde onderzijde); de straat achteraan die haaks naar rechts gaat; de huizen links op de tekening; de inspringing rechts, dus na het muurtje waar de stokken tegen leunen... alles komt op die plek overeen met de kaart... Behalve... dat rare straatje vooraan, links, waar de man met de kar in lijkt te willen lopen. Dat kan ik nergens inpassen..
1. Adriana (1841-1917, lerares handwerken) 2. Abraham (1842-1845) 3. Frans (1844-1911, timmerman) 4. een levenloos geboren kind (1852) Dordtenazoeker – volksregister 1840 geeft aan dat Johannes woonde aan het Achterom huisnummer ( kadastraal nummer) DO785. Op een oude kadastrale kaart moet de locatie zijn vast te stellen.
Het torentje moet dan in de buurt van de Lange Loods gezocht worden zoals eerder aangegeven. Ik moet nog nakijken wat evt. luchtfoto's en kaarten verder te bieden hebben. Met de vrijheden die Jan Rutten zich veroorloofde in zijn aquarellen (dus niet zijn tekeningen!) zullen we het op basis van deze tekening alleen niet sluitend krijgen. Leuk om weer eens zo stevig te puzzelen met elkaar..!
M.i. blijkt toch de tekening gemaakt te zijn vanaf het Bagijnhof, zie 551_35234 ( door Ton reeds genoemd.) Als het bijschrift ( m.b.t. bestedelingenhuis) bij foto 551_35234 juist is zou dit beeld de meest zuidelijke toegang zijn tot het Achterom volgens situatietekening 552_130912. De huisjes links vooraan op deze foto zijn daarbij exact dezelfde als van onze foto 552_407582. Dat er een gracht langs het Bagijnhof heeft gelopen wordt nog eens bevestigd bij foto 551_35231+ 555_14192. De foto 551_30031 betreft m.i. dan de noordelijke toegang tot het Achterom. De trapgevel op deze tekening is dus niet dezelfde trapgevel als op onze foto 552_407582 zoals door mij eerder werd gesuggereerd. Resumerend betreft ons plaatje m.i. de zuidelijke toegang van het Achterom, gezien op situatietekening 552_130912. Of in de verte dan het torentje van de Spuipoort zichtbaar is wordt daarmee dubieuzer, maar wat dan wel?.
Daarover gesproken, staat er een jaartal op de tekening? De Spuipoort kan alleen kloppen wanneer we de artistieke vrijheid weer inschakelen en Jan Rutten hem een stuk naar rechts laten opschuiven, en hij de vrijheid heeft genomen om van het spitsje een koepeltje te maken (op bijna alle afbeeldingen heeft de poort een spits, zie bijv. 551_35400, ook van Jan Rutten) Ik ben bang dat we waarschijnlijk toch moeten wachten tot er een luchtfoto uit 1830 opduikt...
Overigens heeft Jan Rutten ook gefantaseerde stadsgezichten gemaakt.
Wat een torentje al niet voor leuke dialoog op kan leveren. :)
De tekeningen van Rutten waren nauwgezet maar in de aquarellen die hij daarna van hetzelfde onderwerp maakte veroorloofde hij zich vaak wat meer vrijheden. Hij had er gewoond en het zal hem dan ongetwijfeld opgevallen zijn dat hij lopend door het Achterom soms dat torentje kon zien. Kan het zijn dat hij dat gecombineerd heeft en het torentje van het Stadhuis gewoon wat 'verschoven' heeft?
Hallo Johan, de gelijkenis van het torentje met die van de Spuipoort laat inderdaad te wensen over, maar die van de Waalse kerk ook. Wanneer het daadwerkelijk om de Waalse kerk ging verwacht ik 2 gestapelde torentjes te zien. De één staat bij de ander op zijn koepeltje. Dat is hier niet het geval want het torentje staat op een hoekige basis. Zie ook 551_35232 en overweeg nog eens wat je ziet, een kruis of een windvaan? Hallo Jeroen, naar mijn idee had Rutten beide situaties vast kunnen leggen De Engelse Kerk in de Wijnstraat is mij bekend, maar of hij ook de Waalse kerk mét torentje heeft vast gelegd weet ik niet. (Johannes (Jan) Rutten 1809-1884). Hij was wel de Bosboom van zijn tijd :) Zie 552_405023 en 552_231274. De huidige vorm van de Waalse kerk is 'pas' in 1840 ontstaan tijdens een grote verbouwing waarbij de luitoren van de in 1839 gesloopte Engelsche kerk is gebruikt om het gebouw op te leuken. Voorheen stond daar een gebouw van het Sacramentsgasthuis, waar de Waalsche gemeente sinds 1635 in kerkten. Maar dat zal jij vast allemaal wel weten.
Maar goed, ik heb bij de website 'Dordtse Kaarten' die van 1870 eens opgezocht en met een liniaal erbij gekeken. Ik moet zeggen, wanneer je uit de verschillende stukken Achterom rechte lijnen trekt is er één die rechtstreeks op een toren uitkomt. We kijken dan door het stuk recht achter het Oudevrouwenhuis naar het noordwesten ...precies naar de Waalse Kerk!
Deze tekening wordt in de andere versies steevast gedateerd vóór 1840.. en als dat waar is.... zat op dat moment het torentje van de Waalse Kerk nog niet op de Waalse Kerk, maar op de Wijnkoperskapel in de Wijnstraat (zie oa 551_36506)... het mysterie gaat verder :)
https://www.canonvannederland.nl/nl/page/159642/johannes-rutten
Toch maar de Waalse Kerk, kijkend achter het Oudevrouwenhuis naar het noordwesten?
Stel dat het gaat om het stukje dat Ad noemde (554_30048 en 552_318689) maar we kijken in tegengestelde richting, zoals op 552_802271, dan zien we een aardig met de tekening overeenkomende situatie. Dan kijken we niet naar de Spuipoort, maar meer naar het oosten, richting de Lange Loods ('s Landswerf, waar nu het oude ANWB gebouw staat). Maar of we daar dan het koepeltje of torentje moeten zoeken?
De situaties uit de foto's door Ad genoemd (verloop van de straat, rooilijnen, ligging van de panden) doen wel sterk aan deze tekening denken. Kan op een voorganger van het bankgebouw ook een torentje gestaan hebben?